Wordpress GZIP sıkıştırmasını etkinleştirmek Wordpress site hızlandırmanın en kolay yollarından biridir.
WordPress sitenizi hızlandırmanın en kolay yolu tüm istenmeyen kaynaklarını ortadan kaldırmaktır. Hızlandırmanın ikinci en kolay yolu tarayıcıdan istenen tüm kaynakları sıkıştırmaktır. Web sunucunuzda Wordpress GZIP sıkıştırmasını etkinleştirmek bunu başarmanın en basit ve en etkili yollarından biridir.
Tüm modern tarayıcılar varsayılan olarak GZIP sıkıştırması desteği içerir. Ancak sıkıştırılmış kaynakları kullanıcılarınıza sorunsuz bir şekilde sunmak için sunucunuzu doğru bir şekilde yapılandırmanız gerekir.
Bu yazıda web'de veri sıkıştırmanın temellerini, Wordpress GZIP sıkıştırmasının ne olduğunu, çeşitli faydalarını ve farklı sunucu kurulumlarında WordPress sitelerinizi hızlandırmak için nasıl kullanabileceğinizi öğreneceksiniz.
Hazırsanız sıkıştıralım!
Web'de Veri Sıkıştırmanın Temelleri
Web'de veri sıkıştırma, web siteleri tarafından iletilen verilerin boyutunu küçültme işlemidir. Veri türüne (metin, resimler, stil sayfaları, komut dosyaları, yazı tipleri) bağlı olarak, verileri sıkıştırmanın çeşitli yolları vardır.
Örneğin HTML, CSS ve JavaScript'in küçültülmesi, tarayıcılar tarafından gönderilen veri miktarını azaltmanın basit bir yoludur. Burada veri sıkıştırma işlemi kaynak koddan yorumlar ve boşluklar gibi gereksiz karakterleri kaldırarak gerçekleştirilir.
Aşağıdaki basit HTML belgesi örneğinde üç içerik türü vardır: HTML işaretlemesi, CSS stilleri ve JavaScript kodu.
Her içerik türünün benzersiz sözdizimi ve semantiği vardır. Genel olarak, bu HTML belgesinde toplam 357 karakter vardır.
[<html>
<head>
<style>
/* site-banner is used on the homepage only */
.site-banner { font-size: 150% }
.site-banner { width: 75% }
</style>
</head>
<body>
<!-- site banner START -->
<div>...</div>
<!-- site banner END -->
<script>
siteScripts(); // random scripts used on the page
</script>
</body>
</html>]
Yukarıdaki kodun okunması ve takip edilmesi kolaydır. Geliştirmek için de idealdir. Ancak tarayıcının yorumları okuması ve mükemmel girintili etiketlere sahip olması gereksizdir. Akıllı bir kompresör bu belgeyi analiz edebilir ve gereksiz tüm bitleri ondan kaldırabilir.
Yukarıdaki kodları GZIP sıkıştırmaya tabi tuttuğunuzda tarayıcıya aşağıdaki şekilde sunulur. Ve sitenizin performansı için aşağıdaki durum daha faydalıdır.
[<html><head><style>.site-banner{font-size:150%;width:75%}</style></head><body><div>...</div><script>site();</script></body></html>]
Küçültmeden sonra HTML belgesi sadece 141 karaktere düşer. Bu karakter sayısında %60,50 tasarruf demektir . Gözler için o kadar kolay değildir ancak tarayıcı için önemli değildir çünkü sitenizi ziyaret eden kullanıcıya aynı sayfayı gösterebilecektir.
Her iki sürümden de yararlanmak için orijinal belgeyi bir "geliştirme sürümü" olarak tutabilirsiniz ancak yayınlamadan önce tüm kodu küçültebilirsiniz.
Çoğu WordPress performans eklentisi bunu sizin için otomatik olarak halleder.
Örnek olarak, jQuery 3.5.1 kitaplığının sıkıştırılmamış sürümü aynı dosyanın küçültülmüş sürümünden 3 kat daha büyüktür.
Benzer şekilde yukarıda açıklanan sıkıştırma teknikleri, resimler, videolar, yazı tipleri ve daha fazlası gibi diğer içerik türlerini optimize edebilir. Bunun gibi içeriğe özgü küçültmeler web sitenizin metin tabanlı varlıklarının boyutunu optimize etmenin ilk adımıdır.
Ancak veri sıkıştırma sadece küçültmeden ibaret değildir. Gelişmiş matematik tekniklerini kullanan veri sıkıştırma algoritmaları verilerin boyutunu daha da azaltabilir.
Böyle bir veri sıkıştırma yönteminin en popüler örneklerinden biri GZIP'dir. Verimli veri iletimi sağlar ve interneti uygulanabilir bir küresel iletişim ortamı haline getirmeye önemli ölçüde katkıda bulunur.
GZIP Sıkıştırma Nedir?
GNU Zip'in kısaltması olan GZIP, web'deki en popüler kayıpsız veri sıkıştırma yöntemidir. Sitenizin HTML sayfalarının, stil sayfalarının ve komut dosyalarının boyutunu küçültmenize olanak tanır.
GZIP, bir veri sıkıştırma algoritması olmasının yanı sıra, aynı zamanda bir dosya uzantısıdır ( .gz ) ve dosya sıkıştırma/açma için kullanılan bir yazılımdır.
LZ77 kodlama ve Huffman kodlama algoritmalarının bir karışımı olan DEFLATE algoritmasına dayanmaktadır.
Bir GZIP sıkıştırıcı, bir dizi ham veriyi alır ve kayıpsız bir şekilde sıkıştırır. Ham veriler herhangi bir dosya türünden olabilir, ancak GZIP en iyi metin tabanlı dosyalarla (ör. HTML, CSS, JS) çalışır.
GZIP Sıkıştırma Ne Kadar İyidir?
Tipik olarak, GZIP, küçük dosyalar için yaklaşık %70'lik bir sıkıştırma oranına ulaşır, ancak daha büyük metin tabanlı varlıklar için %90'a kadar ulaşabilir.
| JS/CSS Kütüphanesi | Boyut (KB) | Sıkıştırılmış Boyut (KB) | Sıkıştırma Oranı (%) |
|---|---|---|---|
| jquery-3.5.js | 281 | 93 | 75 |
| jquery-3.5.1.min.js | 88 | 31 | 65 |
| angular-1.8.0.js | 1343 | 330 | 75 |
| angular-1.8.0.min.js | 173 | 61 | 65 |
| bootstrap-4.5.2.css | 194 | 26 | 86 |
| bootstrap-4.5.2.min.css | 157 | 24 | 85 |
| foundation-6.6.3.css | 165 | 20 | 88 |
| foundation-6.6.3.min.css | 130 | 17 | 87 |
Yukarıdaki tabloda küçültülmüş dosyaların GZIP ile sıkıştırılmasının boyutlarını daha da küçültebileceğini görebilirsiniz.
Not: GZIP ile herhangi bir dosya türünü sıkıştırabilirsiniz, ancak diğer yöntemlerle (örn. resimler, videolar) sıkıştırılmış varlıklar için bu herhangi bir tasarruf sağlamaz. Bazen dosya boyutunu bile artırabilir.
Bir sıkıştırma algoritmasının gücü, yalnızca sıkıştırma oranına değil, aynı zamanda verileri ne kadar hızlı ve verimli bir şekilde sıkıştırıp açabildiğine de bağlıdır. GZIP'in çoğu kullanım durumu için üstün olduğu yer burasıdır.
GZIP, bir akış algoritması kullanarak hızlı bir şekilde sıkıştırdığından hızın esas olduğu web protokolleri için mükemmel bir seçimdir. Ayrıca GZIP, verileri hem sıkıştırmak hem de açmak için minimum kaynak kullanır, bu da onu hem sunucular hem de istemciler için ideal hale getirir.
Wordpress GZIP Sıkıştırmanın 6 Avantajı
GZIP sıkıştırmasının en önemli avantajlarına daha yakından bakalım.
Makul Bir Sıkıştırma Oranı Sağlar
GZIP, rakiplerine kıyasla en iyi sıkıştırma oranına sahip değildir. Ama onlardan çok ta geride kalmaz. Tipik olarak metin tabanlı kaynakların boyutunu %70-90 oranında azaltmanıza yardımcı olabilir.
Süper Hızlı Sıkıştırma ve Açma
Veri sıkıştırma ve açma hızları için GZIP açık ara öndedir. HTTP sunucularında ve diğer veri akışlarında anında sıkıştırma için her zaman tercih edilir.
Çok Az Bellek Gerektirir
GZIP, minimum bellek ayak izi bırakarak sınırlı bellek kapasitesine sahip sunucular ve sistemler için uygun hale getirir. Bu nedenle, en ucuz hosting sağlayıcıları tarafından bile desteklendiğini göreceksiniz.
En Kötü Durumlarda Bile Çok Genişlemez
GZIP gibi kayıpsız veri sıkıştırma algoritmalarının verileri sıkıştıramayacakları katı bir sınırı vardır.
Tipik olarak bu, kaynak zaten iyi sıkıştırılmışsa veya küçükse ve GZIP sözlüğü eklemenin ek yükü, sıkıştırma tasarrufundan daha yüksekse olur. Bu fenomeni entropi kodlaması adı verilen bir kavrama bağlayabiliriz . GZIP bu etkiye karşı oldukça dirençlidir.
Kullanımı Ücretsiz ve Açık Kaynaktır
GZIP öncelikle erken Unix sistemlerinde kullanılan patentli sıkıştırma programı için ücretsiz, açık kaynaklı bir yedek olarak oluşturuldu. Bu nedenle herhangi bir patente tabi değildir ve herkes tarafından serbestçe kullanılabilir.
Evrensel Desteğe Sahiptir
W3Techs'e göre GZIP sıkıştırması, izledikleri tüm web sitelerinin %82'si tarafından kullanılıyor ve bu da onu web'de en yaygın kullanılan sıkıştırma algoritması yapıyor.
GZIP, neredeyse tüm sunucular ve istemciler tarafından desteklenir. Sitenizi hangi sunucuda barındırıyor olursanız olun GZIP sıkıştırmayı etkinleştirerek Wordpress sitenizi hızlandırabilirsiniz.
Web Sitesi Hız Testi Araçlarında GZIP Uyarıları
Küçültme işleminin yanı sıra GZIP'i etkinleştirmek, Wordpress sitenize uygulayabileceğiniz en basit ve en etkili hız optimizasyonlarından biridir.
Ayrıca WordPress'i optimize etmenin en kolay yollarından biridir. Buna rağmen birçok WordPress sitesi hala kullanmıyor.
Bir web sitesini ziyaret ettiğinizde, tarayıcınız content-encoding: gzip yanıt başlığını kontrol ederek web sunucusunda GZIP sıkıştırmanın etkin olup olmadığını kontrol eder. Başlık varsa sıkıştırılmış dosyaları alır, sıkıştırır ve ardından daha küçük dosyaları size otomatik olarak sunar.
Tarayıcı GZIP yanıt başlığını algılamazsa sıkıştırılmamış dosyaları indirir. Çoğu durumda sayfa yükleme hızlarındaki fark birkaç saniye olabilir. Bu nedenle Wordpress GZIP sıkıştırmayı etkinleştirmediyseniz, web sitesi hız testi araçlarında uyarılar görürsünüz.
GZIP Sıkıştırmasının Etkin Olup Olmadığı Nasıl Kontrol Edilir?
Accept-Encoding: gzip, deflate HTTP başlığı bütün modern tarayıcılar tarafından desteklenir.
Web sunucuları bu başlığın bir tarayıcı tarafından gönderildiğini gördüklerinde, tarayıcının GZIP desteğini tanırlar ve content-encoding: gzip başlığını kullanarak sıkıştırılmış bir HTTP yanıtıyla yanıt verirler.
Sitenizde GZIP sıkıştırma desteğinin olduğunu doğrulamak istiyorsanız bunu kontrol etmenizin birkaç basit yolu vardır.
- Çevrimiçi GZIP Sıkıştırma Test Araçları
Çevrimiçi bir araç kullanmak, web sitenizde GZIP sıkıştırmasının etkinleştirilip etkinleştirilmediğini kontrol etmenin en kolay yoludur. Ücretsiz Check GZIP Sıkıştırma veya HTTP Sıkıştırma Testi araçlarını kullanmanızı öneririm. Web sitenizin URL'sini girin ve Kontrol Et veya Test Et düğmesine basın.
Bu çevrimiçi araçların her ikisi de size Wordpress GZIP aıkıştırmanın etkin olup olmadığı ve test URL'sini GZIP sıkıştırması etkinken sunarak kaydettiğiniz (veya kaydedebileceğiniz) veri aktarımı miktarı hakkında kısa bir rapor gösterecektir.
İlk araç web sitenizin sunucu türü, içerik türü ve sıkıştırma süresi gibi diğer ilgili bilgileri de size gösterecektir.
content-encoding: gzipHTTP Yanıtı Kontrolü
Bir web sitesinin GZIP sıkıştırılmış içerik sağlayıp sağlamadığını doğrulamanın ikinci yolu content-encoding: gzip HTTP yanıt başlığını doğrulamaktır.
Chrome DevTools veya Firefox Developer Tools'u açabilir ve Ağ bölümünün altında bu yanıt başlığını arayabilirsiniz.
- Web Sayfası Hız Testi Araçları
Çoğu web sitesi hız testi aracı, web sayfalarınızı sunmak için GZIP gibi sıkıştırma kullanmamanız konusunda sizi uyarır.
WordPress GZIP sıkıştırmasının etkin olup olmadığını kontrol etmek için PageSPeed Insights, GTmetrix, Pingdom Tools ve WebPageTest gibi araçları kullanabilirsiniz.
Wordpress GZIP Sıkıştırma Nasıl Etkinleştirilir?
Web sunucunuzda Wordpress GZIP sıkıştırması etkin değilse etkinleştirmenin birçok yolu vardır. Uygulayacağınız Wordpress GZIP sıkıştırma yöntemi web sitenizi barındırmak için hangi web sunucusunu kullandığınıza göre değişiklik gösterebilecektir.
Önemli: Her zaman olduğu gibi düzenlemeden önce site ve sunucu yapılandırma dosyalarınızın yedeğini alın.
Eklenti İle Wordpress GZIP Etkinleştirme
WordPress GZIP sıkıştırmasını etkinleştirmenin en kolay yolu bir önbelleğe alma (cache) veya performans optimizasyonu eklentisi kullanmaktır.
Örneğin WordPress sitenizi Apache web sunucusunda barındırıyorsanız W3 Total Cache eklentisinin Tarayıcı Önbelleği ayarları panelinin altında GZIP sıkıştırmasını etkinleştirme seçeneği etkinleştirebilirsiniz.
Aynı şekilde, WP Rocket eklentisi GZIP sıkıştırma kurallarını otomatik olarak eklemenizi sağlar. Bu eklentiler Apache mod_deflate modülünü .htaccess dosyasına ekleyerek Wordpress GZIP sıkıştırmasını etkinleştirir.
WordPress eklentilerinin web sunucunuzdaki dosyaları değiştirmek için bazı izinler sahip olmaları gerekir. Gerekli izinlere sahip değillerse başarısız olurlar veya size bir hata gösterirler.
Bu gibi durumlarda hosting firmanızla iletişime geçmeniz veya aşağıdaki kod parçacıklarını kullanarak web sunucunuzun yapılandırma dosyalarını manuel olarak değiştirmeniz gerekir.
Apache Sunucusunda Wordpress GZIP Sıkıştırmayı Etkinleştirme
Apache sunucularında Wordpress GZIP sıkıştırmasını etkinleştirmek için onun mod_filter ve mod_deflate modüllerini kullanmanız ve bunları doğru yönergelerle düzgün bir şekilde yapılandırmanız gerekir. Ağ üzerinden istemcilere göndermeden önce Apache'yi sunucu çıktısını sıkıştırmaya yönlendireceklerdir.
Sahip olduğunuz erişim düzeyine göre Apache'nin sunucu yapılandırmalarını düzenlemek için iki seçeneğiniz vardır:
- Ana sunucu yapılandırma dosyasına (genellikle httpd.conf adı verilir) erişebiliyorsanız .htaccess dosyaları Apache'yi yavaşlatabileceğinden bunu Apache'yi yapılandırmak için kullanmanız önerilir.
- Çoğu WordPress paylaşımlı hosting (shared hosting) sağlayıcısında olduğu için ana sunucu yapılandırma dosyasına erişemiyorsanız Apache'yi .htaccess dosyasını kullanarak yapılandırmanız gerekir.
İkinci seçenek birçok paylaşılan barındırma sağlayıcısı .htaccess dosyalarını düzenlemenize izin verdiği için çoğu WordPress site sahibi için idealdir.
GZIP sıkıştırmayı etkinleştirmek için WordPress sitenizin kök dizininde .htaccess dosyasını bulmak için sunucunuzun dosya yöneticisini kullanın. Ardından aşağıdaki kod parçasını buna ekleyin.
Önemli: mod_filter modülünün sunucunuzda aktif olduğundan emin olun. Çoğu web barındırıcısı varsayılan olarak etkinleştirmiştir ancak değilse AddOutputFilterByType yönergesi çalışmaz ve bir HTTP 500 hatası verebilir.
Aşağıdaki kod parçasını ekledikten sonra herhangi bir sorun yaşarsanız sunucunuzun hata günlüklerini kontrol edebilirsiniz.
[<IfModule mod_deflate.c>
# Compress HTML, CSS, JavaScript, Text, XML and fonts
AddOutputFilterByType DEFLATE application/javascript
AddOutputFilterByType DEFLATE application/rss+xml
AddOutputFilterByType DEFLATE application/vnd.ms-fontobject
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-opentype
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-otf
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-truetype
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-ttf
AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-javascript
AddOutputFilterByType DEFLATE application/xhtml+xml
AddOutputFilterByType DEFLATE application/xml
AddOutputFilterByType DEFLATE font/opentype
AddOutputFilterByType DEFLATE font/otf
AddOutputFilterByType DEFLATE font/ttf
AddOutputFilterByType DEFLATE image/svg+xml
AddOutputFilterByType DEFLATE image/x-icon
AddOutputFilterByType DEFLATE text/css
AddOutputFilterByType DEFLATE text/html
AddOutputFilterByType DEFLATE text/javascript
AddOutputFilterByType DEFLATE text/plain
AddOutputFilterByType DEFLATE text/xml
# Remove browser bugs (only needed for ancient browsers)
BrowserMatch ^Mozilla/4 gzip-only-text/html
BrowserMatch ^Mozilla/4\.0[678] no-gzip
BrowserMatch \bMSIE !no-gzip !gzip-only-text/html
Header append Vary User-Agent
</IfModule>]
Yukarıdaki kodu yalnızca .htaccess dosyanızın mevcut yönergelerinden sonra ekleyin. Dosyayı kaydedin ve ardından sunucunuzda GZIP sıkıştırmasını etkinleştirip etkinleştirmediğini kontrol edin.
Web sunucunuz şimdi yukarıda listelenen tüm dosya uzantıları için sıkıştırılmış dosyalar sunmalıdır. Bunu daha önce bahsedilen yöntemlerden herhangi birini kullanarak onaylayabilirsiniz.
İstemci tarafındaki proxy'lerin ve güvenlik yazılımının GZIP sıkıştırmasını engellemediğinden emin olmak istiyorsanız yukarıdaki kod parçacığını aşağıdakiyle değiştirebilirsiniz.
[<IfModule mod_deflate.c>
# force compression for clients that mangle 'Accept-Encoding' request headers
<IfModule mod_setenvif.c>
<IfModule mod_headers.c>
SetEnvIfNoCase ^(Accept-EncodXng|X-cept-Encoding|X{15}|~{15}|-{15})$ ^((gzip|deflate)\s*,?\s*)+|[X~-]{4,13}$ HAVE_Accept-Encoding
RequestHeader append Accept-Encoding "gzip,deflate" env=HAVE_Accept-Encoding
</IfModule>
</IfModule>
# compress all output with one of the following file extensions
<IfModule mod_filter.c>
AddOutputFilterByType DEFLATE "application/atom+xml" \
"application/javascript" \
"application/json" \
"application/ld+json" \
"application/manifest+json" \
"application/rdf+xml" \
"application/rss+xml" \
"application/schema+json" \
"application/geo+json" \
"application/vnd.ms-fontobject" \
"application/wasm" \
"application/x-font-ttf" \
"application/x-javascript" \
"application/x-web-app-manifest+json" \
"application/xhtml+xml" \
"application/xml" \
"font/eot" \
"font/opentype" \
"font/otf" \
"font/ttf" \
"image/bmp" \
"image/svg+xml" \
"image/vnd.microsoft.icon" \
"text/cache-manifest" \
"text/calendar" \
"text/css" \
"text/html" \
"text/javascript" \
"text/plain" \
"text/markdown" \
"text/vcard" \
"text/vnd.rim.location.xloc" \
"text/vtt" \
"text/x-component" \
"text/x-cross-domain-policy" \
"text/xml"
</IfModule>
# define and map media types to their appropriate encoding type
# Using SVG format (Scalable Vector Graphics) is highly recommended to
# load logos, icons, text, and simple images. You can compress .SVG files
# further using GZIP to create .SVGZ files. However, most browsers don’t
# know that they need to decompress them first if they’re not served
# without an appropriate ‘content-encoding’ HTTP response header. Thus,
# these images wouldn’t show up in the browser. Hence, this module.
<IfModule mod_mime.c>
AddType image/svg+xml svg svgz
AddEncoding gzip svgz
</IfModule>
</IfModule>]
Nginx Web Sunucusunda Wordpress GZIP Sıkıştırmayı Etkinleştirme
Nginx web sunucunuzda ngx_http_gzip_module içinde tanımlanan yönergeleri kullanarak GZIP sıkıştırmasını etkinleştirebilirsiniz.
Nginx sunucusunda Wordpress GZIP sıkıştırmayı etkinleştirmek için aşağıda verilen yönergeleri nginx.conf dosyanıza ekleyin. Genellikle bu dosyayı sunucunuzun /etc/nginx/nginx.conf konumunda bulabilirsiniz.
[# enables GZIP compression
gzip on;
# compression level (1-9)
# 6 is a good compromise between CPU usage and file size
gzip_comp_level 6;
# minimum file size limit in bytes to avoid negative compression outcomes
gzip_min_length 256;
# compress data for clients connecting via proxies
gzip_proxied any;
# directs proxies to cache both the regular and GZIP versions of an asset
gzip_vary on;
# disables GZIP compression for ancient browsers that don't support it
gzip_disable "msie6";
# compress outputs labeled with the following file extensions or MIME-types
# text/html MIME-type is enabled by default and need not be included
gzip_types
application/atom+xml
application/geo+json
application/javascript
application/x-javascript
application/json
application/ld+json
application/manifest+json
application/rdf+xml
application/rss+xml
application/vnd.ms-fontobject
application/wasm
application/x-web-app-manifest+json
application/xhtml+xml
application/xml
font/eot
font/otf
font/ttf
image/bmp
image/svg+xml
text/cache-manifest
text/calendar
text/css
text/javascript
text/markdown
text/plain
text/xml
text/vcard
text/vnd.rim.location.xloc
text/vtt
text/x-component
text/x-cross-domain-policy;]
Siteniz büyük JS ve CSS dosyaları kullanıyorsa nginx.conf dosyanıza aşağıdaki yönergeyi ekleyerek sıkıştırma için kullanılan arabellek boyutunu artırabilirsiniz:
[# sets the 'number' and 'size' of buffers for GZIP compression
# default buffer size is 4K or 8K depending on the platform
gzip_buffers 16 8k;]
Nginx.conf dosyanızı kaydettikten sonra Nginx'i yeniden yüklemeyi unutmayın.
[sudo service nginx reload]
Son olarak sunucunuzda GZIP sıkıştırmasının etkin olup olmadığını test etmelisiniz.
Özet
İyi optimize edilmiş bir internet deneyimi herkes için harikadır. Kullanıcılar daha hızlı web sitelerini sever, web sitesi sahipleri düşük barındırma ücretlerini sever ve hosting sahipleri sunucularında elde edilen optimizasyonu sever. GZIP gibi sıkıştırma teknikleri ziyaretçileriniz için sayfa yükleme sürelerini hızlandırmanın en iyi yollarından biridir.
WordPress site sahipleri GZIP sıkıştırmasını etkinleştirerek sitelerini anında hızlandırabilir.
YORUMLAR